Malarze z Niderlandów malowali nie tylko świętych
Wielcy niderlandzki mistrzowie renesansu z Rembrandtem na czele nie spadli z nieba. W tej krainie - współczesnego Beneluksu - już na długo przed Rembrandtem istniały wielkie tradycje malarstwa i wielu wyśmienitych artystów. Poniżej wybór najbardziej znanych malarzy z Niskiego Kraju - jako, że w średniowieczu nie istniały dzisiejsze granice i kraj ten rozpościerał się od Fryzji po Flandrię.
Niderlandzkie malarstwo średniowieczne
Poniżej najsłynniejsi holenderscy malarze średniowiecza według dat urodzenia, którzy torowali drogę artystyczną późniejszych, renesansowych malarzy jak Rembrandt, Rubens i tysiące innych.
Jan van Eyck urodził się w Flandrii ok. roku 1390 i zmarł w Brugii w roku 1441. Tworzył liczne obrazy religijne, portrety, miniatury. Był prekursorem nowej techniki malarstwa farbami olejnymi, uważany za jednego z twórców nowożytnego malarstwa. Był na służbie księcia Holandii, Jana Bawarskiego a następnie został nadwornym malarzem Filipa Dobrego, księcia Burgundii. Jego największym dziełem jest ołtarz w katedrze Św. Bawona w Gandawie (Gent).
Jego obrazy wiszą w wielu czołowych muzeach całego świata. Więcej o Van Eyck >>>
Rogier van der Weyden (ok. 1399 - 1464) był flamandzkim malarzem z Doornik inspirowanym przez swego starszego kolegę Jana van Eycka. Kontynuował naturalizm van Eycka, dodając obrazom uczuciowego dramatyzmu.
Był m.in. malarzem Brukseli a w trakcie podróży do Rzymu namalował kilka obrazów dla florenckiej rodziny Medici.
Malował głównie obrazy o tematyce religijnej i z użyciem barwnych kolorów. Swoich obrazów nie podpisywał i do dziś nie wiadomo dokładnie które wyszły z pod jego ręki.
Umarł w Brukseli jako sławny i zamożny malarz. Dzisiaj Belgowie zaliczają go do jednego ze stu największych postaci w historii kraju.
Hieronim Bosch (Jheronimus lub Jeroen Bosch) - (ok. 1450 –1516) jest z pewnością najsłynniejszym malarzem końca XV wieku, światowej sławy średniowiecznym prekursorem surrealizmu. Można powiedzieć, że Salvador Dali czerpał inspirację z Boscha.
Hieronim urodził się w Den Bosch, w księstwie Brabancji. Na swoje czasy był genialnym malarzem którego fantazja zdumiewa do dzisiaj i jeszcze 500 lat później wielu malarzy podpatruje Boscha. Dzieła Boscha były w jego czasie unikalne i radykalnie innowacyjne. Satyra i karykatura jego ironicznych obrazów była wymierzona przeciwko ludzkiej głupocie, hipokryzji kleru, dekadencji szlachty i zepsucia ludu.
Dzieła Hieronima Boscha podziwiać można w muzeum Prado w Madrycie, w pałacu Dożów w Wenecji i w rotterdamskim muzeum Boijmans Van Beuningen.
Geertgen tot Sint Jans (ok 1460 – 1490) był holenderskim malarzem z Haarlemu i uczniem Alberta van Ouwater. Zmarł bardzo młodo pozostawiając po sobie 12 obrazów.
Jakość jego pracy przysporzyła mu miano ojca malarzy północno-holenderskich.
Nie tylko sztuka sakralna
W XVII wieku niderlandzcy malarze zarabiali na życie głównie pracując na zlecenia zamożnych kupców. Kupcy chętnie zapełniali ściany obrazami o oryginalnej tematyce, często scenami z życia codziennego, scen rodzajowych i biblijnych, fantazyjnych pejzaży, martwej natury, i fantazyjnych bukietów. To wyróżniało niderlandzkich malarzy od innych z południa Europy którzy malowali głównie na zlecenie kościoła katolickiego. Tymczasem protestanckie kościoły w Holandii spełniały już tylko rolę ascetyczny domów modlitwy a nie ozdobnych pałaców.
Malarzy niderlandzkich już od średniowiecza cechowało umiłowanie do malowania rzeczywistości otaczającego ich świata. Tym różnili się nieco od czołowych malarzy początków włoskiego renesansu jak Rafael, Tycjan, Caravaggio.
Niderlandzcy malarze malowali więc od XV w. z upodobaniem scenki rodzajowe, krajobrazy i ludzi. Nie tylko możną arystokrację, ale też żołnierzy, sklepikarzy i chłopów. Dzięki temu mamy dzisiaj znacznie lepsze pojęcie jak wyglądał świat kilkaset lat temu zanim wynaleziono fotografię i film.
