Wojny Bogów

W roku 1571 odbyła największa w historii świata bitwa morska galer i innych okrętów wiosłowych. Było to też jedno z największych starć chrześcijaństwa z islamem.

Święta Liga

Naprzeciw siebie stanęło tureckie Imperium Osmańskie i chrześcijańska Święta Liga. W skład Świętej Ligi wchodziła koalicja śródziemnomorskich państw katolickich (Republika Wenecka, imperium hiszpańskie, Królestwo Neapolu, Królestwa Sycylii i Sardynii, Państwo Watykańskie, Republika Genui, Księstwo Sabaudii, Urbino i Toskanii oraz rycerze krzyżowcy) zwołane przez papieża Piusa V. Głównym udziałowcem i finansistą wojny była Republika Wenecka która w tych czasach była największą potęgą kupiecką na Morzu Śródziemnym. 

Honor żołnierza

W przeszłości papież, choć na próżno, wydał dekret, że kusza (wówczas nowoczesna broń) nie powinna być używana w konfliktach między chrześcijanami - wałka powinna być uczciwa i honorowa. W praktyce żaden chrześcijanin się go nie posłuchał.

Jednak po stronie islamu każda innowacja powodowała dyskusje, a nawet opór. Honorowa walka musiał się odbywać przy użyciu broni znanej z Koranu: miecza, włóczni, kopii lub łuku. Uważano, że dobry muzułmański żołnierz nacierał na wroga bez zbroi i używał tylko siły swego ciała. Zgodnie z legendą muzułmanie byli zdania, że lepiej walczyć honorowo, we właściwy sposób i przegrać bitwę, niż walczyć nieuczciwie.

Efektem była sromotna przegrana Turków, śmierć 30 tys. i strata 200 okrętów. Po stronie chrześcijańskiej zginęło 8 tys. żołnierzy i stracono 12 statków.

bitwa morska
XVI-wieczny obraz anonimowego autora z wygranej bitwy. Ten wielki sukces Chrześcijan doczekał się wielu obrazów najlepszych malarzy tego okresu.

Niepisane prawo człowieka religijnego

Jak wszystkie konflikty w świecie, także i ten miał podłoże finansowe. Turcy coraz bardziej zagrażali pozycji kupieckiej Wenecji. Rok wcześniej Turcy zajęli Cypr. Bić się o wpływy i pieniądze nam nie wypada, dlatego najlepszym pretekstem jest zawsze Bóg. Bić o mordować w imię Boga możemy. To takie niepisane prawo człowieka religijnego.

Bitwa pod Lepanto

Liga Święta zadała wielką klęskę flocie Imperium Osmańskiego w Zatoce Korynckiej, w pobliżu miasta Patras, gdzie siły osmańskie żeglujące na zachód ze swojej bazy morskiej w Lepanto (współcześnie Nafpaktos) spotkały się z flotą Świętej Ligi płynącej na wschód z Sycylii. 

W historii wojen morskich Lepanto było ostatnią poważną bitwą Świata Zachodniego między łodziami wiosłowymi, galerami i galeasami. Bitwa była w istocie bitwą piechoty na pływających platformach. Była to największa bitwa morska w historii Zachodu od czasów starożytnych, obejmująca ponad 400 okrętów wojennych i 175 tys. żołnierzy. 

W bitwie brał także udział pisarz Miguel de Cervantes (Don Quichot), pozostała mu po ranie bezwładną lewa ręka za co otrzymał przezwisko "el manco de Lepanto" (ułomny z Lepanto).

W następnych dziesięcioleciach galeony zaczęły zastępować żaglowce.

bitwa chrześcijan
Obraz Giorgio Vasari przedstawia pole bitwy; chrześcijan po lewej i muzułmanów po prawej.

Sobieski po Wiedniem

Zwycięstwo Ligi Świętej miało ogromne znaczenie w historii Europy i Imperium Osmańskiego, wyznaczając punkt zwrotny ekspansji Turcji na Morzu Śródziemnym. Wojny z Imperium Osmańskim w Europie trwały jeszcze ponad sto lat aż do momentu "odsieczy wiedeńskiej" Jana Sobieskiego która miała miejsce w 1683 r. - 112 lat później. 

 

Turcy w Europie

Tymczasem w Holandii...

W czasie Bitwy pod Lepanto Europa sama byłą już rozdarta przez swoje własne wojny religijne po reformacji protestanckiej. Zwycięstwo wzmocniło pozycję Filipa II Hiszpanii jako "Króla Większości Katolików" i obrońcy chrześcijaństwa przeciwko muzułmańskiemu atakowi ale także przeciwko... holenderskiemu powstaniu protestantów walczących o niepodległość spod hiszpańskiej okupacji.

wredni Hiszpanie
Rycina przedstawiająca Hiszpana atakującego holenderską dziewice. W tle stosy i szubienice hiszpańskiej inkwizycji.

Po tak wielkim zwycięstwie katolików król hiszpański Filip II miał więcej czasu aby się skoncentrować na powstaniu protestantów w Niderlandach. Ewentualna groźba utraty Niderlandów była dla Hiszpanii tak samo ważna jak wpływów w wschodniej części Morza Śródziemnego. 

Wyzwoleńcza wojna z hiszpańskim okupantem i inkwizycją trwała 80 lat od 1568 do 1648. Ostatecznie Niderlandy wywalczyły sobie niepodległość.