Holenderskie typy żaglowców

Język żeglarski dominują słowa holenderskie jako, że Holandia była potęgą morską w Europie a także poprzez wkład Holendrów w rozwój rosyjskiej floty cara Piotra I Wielkiego po 1700 r.  a Rosja i jej język miał wielki wpływ na nasz język.

ewolucja żaglowca
8000 lat ewolucji żaglowca.

Żaglowce powrotne nie zawsze powracały

Holenderska Kompania Wschodnioindyjska (VOC) - największa kompania w świecie używała wiele typów statków. Największe statki należały do ​​grupy "statków powrotnych"; najmniejszymi były szalupy. Tych największych żaglowców powrotnych posiadało VOC aż 4721. Żaglowce były silnie uzbrojone jako, że handel międzynarodowy i wojna szły ramię w ramię. Ich żywotność wynosiła 15 lat. Poniżej spis najpowszechniejszych jednostek pływających VOC z czasów od końca XVI aż do końca XVIII wieku. 

Typy holenderskich żaglowców VOC

holenderski żaglowiec statek powrotny
East Indiaman był i mocno uzbrojonym statkiem towarowym przeznaczonym do kursowania między Azją i Europą przez cały XVII i XVIII wiek.

Spiegelretourschip (ang. East Indiaman) - solidne i mocno uzbrojone statki "powrotne" przeznaczono do kursowania między Azją i Europą przez cały XVII i XVIII wiek. Spiegelretourschip znaczy dosłownie "lusterkowiec powrotny" gdzie lustrem nazywano ozdobną rufę (pawęż) i zadaniem statku było powracać z towarem do macierzystego portu, co w tych  czasach nie było tak oczywiste.  

holenderski żaglowiec statek jacht
Jacht, model żaglowca opracowany po 1650 r. oraz obok fluita znana z handlu bałtyckiego w Gdańsku.

Jacht lub pinas - model żaglowca opracowany po 1650 r., szybki statek podobny do spiegelretourschip lecz nieco mniejszy i prostszy w obsłudze skonstruowany na bazie portugalskiej karaweli. Współczesne słowo "jacht" (pogoń, polowanie) pochodzi od tych statków myśliwskich. Istniał także Compagniejacht (pl. jacht kompanii) - mały szybki żaglowiec służący głównie dyrekcji VOC na terenie Holandii.

Fluit (pol. fluita) - statek z pękatymi ładowniami i płaskim dnem z XVII-XVIII w., specjalnie opracowany do przewozu towarów z Bałtyku. Nieco większą odmiana fluity nazywano hekboot. Fluita odgrywała wielką rolę w międzynarodowym handlu Polski od końca XVIII wieku.

holenderski żaglowiec statek jacht

Pink - żaglowiec pochodny od fluity z XVII-XIX w. najczęściej używany jako statek rybacki ale także do celów handlowych przez VOC.

Katschip - statek towarowy z małym zanurzeniem do żeglugi na płytkich wodach.

holenderski żaglowiec statek fregata galeota
Współczesna fregata (SV Dar Młodzieży).

Fregata - silnie uzbrojone, trójmasztowe żaglowce wojenne (XVII-XIX w.) służące do konwojowania statków handlowych. Nazwa funkcjonuje do dziś dla okrętów wojennych.

Galjoot (pol. galeota) - dwumasztowy szybki żaglowiec do rejsów przybrzeżnych z XVII w. 

Fragment z filmu "Bunt na Bounty" - o słynnym buncie na brytyjskiej brygantynie w 1789 r.

Brigantijn (pol. brygantyna) - dwumasztowiec z XVIII w. także w innej wersji zwany brik (pol. bryg).

holenderski żaglowiec statek

Barkas - największa szalupa na statkach VOC; duża jednomasztowa z łódź pokładem stojąca na pokładzie między grotmasztem (grote mast) i fokmasztem (fokkemast).

Schuit - zwykła łódka bez pokładu na żaglowcu VOC.

Sloep lub chialoup - szalupa posiadała zazwyczaj pokład i jeden maszt. Typ który dzisiaj nazywamy zazwyczaj żaglówką typu omega.

Przeczytaj także: