Holenderska szkoła podstawowa

Z reguły dzieci idą do szkoły najbliższej miejsc a zamieszkania. Ale zdarzają się rodzice którzy preferują szkołę na niepisanej zasadzie segregacji narodowej. Mówi się o "czarnych i białych szkołach" - co w praktyce oznacza procentowy udział cudzoziemskich dzieci w klasie. Oczywiście ironią jest, że polskie dzieci w holenderskiej szkole też postrzegane są na równi z marokańskimi i tureckimi. Ale powyższe napisałem "poufnie" - tego nikt nie powie na głos.

Dziecko idzie po raz pierwszy szkoły nie 1 września jak w Polsce, lecz w dniu jego urodzin.

Ilość dzieci na nauczyciela w szkole podstawowej w 2021 r. w wybranych krajach Europy.

Typy szkół podstawowych w Holandii

1. Wyznaniowe

Najpowszechniejsze są szkoły podstawowe na bazie wyznaniowej: chrześcijańsko-protestanckie (412 tys. uczniów rocznie), katolickie (500 tys. uczniów), islamskie (15 tys.) i inne (dane z 2016). Profil wyznaniowy nie ma znaczenia na program nauczania. Do tych szkół uczęszcza ok. 70% wszystkich dzieci w Holandii. Szczególnie podział na szkoły chrześcijańskie jest już tylko podziałem wynikającym ze starej tradycji, ale w praktyce bez znaczenia.

2. Publiczne

Szkoły publiczne (openbare basisschool) do których uczęszcza ok. 451 tys. uczniów (2016), działają identycznie jak powyższe ale bez podstawy określonej religii lub wyznania, a zarządzana jest przez radę gminy lub komisję administracyjną powołaną przez gminę. Około jedna trzecia wszystkich holenderskich dzieci uczęszcza do szkoły publicznej.

Do powyższych dwóch typów szkół podstawowych w roku 2020 uczęszczało w Holandii 1.386.000 dzieci.

3. Alternatywne

Powszechne szkoły specjalne (algemeen bijzondere scholen) to ciekawa grupa różnych typów szkół z edukacją alternatywną, z naciskiem na samodzielność ucznia i opierającą się na postrzeganiu świata przez dziecko. Do tych szkół uczęszczało 166 tys. dzieci w 2016 r. Najpowszechniejsze są szkoły Montessori i Vrijescholen (w Polsce pod nazwą pedagogika waldorfska lub pedagogika Rudolfa Steinera). Do tego typu szkół podstawowych w roku 2020 uczęszczało w Holandii 36.000 dzieci.

4. Specjalne

Szkoły specjalne (speciaal onderwijs) dla dzieci niepełnosprawnych fizycznie lub umysłowo oraz dla uczniów z społecznymi, behawioralnymi i/lub psychologicznymi trudnościami. W skrócie: dla dzieci, które potrzebują dodatkowej pomocy i intensywnego nadzoru. Chodzi o pomoc, której nie może zapewnić zwykła szkoła podstawowa. Do tego typu szkół podstawowych w roku 2020 uczęszczało w Holandii 33.000 dzieci.

5. Specjalne szkoły podstawowe

Specjalne szkoły podstawowe (speciaal basisonderwijs) mają ten sam program co zwykłe szkoły podstawowe, ale uczniowie mają więcej czasu, aby go osiągnąć. Klasy są mniejsze i obecnych jest więcej wychowawców. Dzieci mogą uczęszczać do specjalnej szkoły podstawowej do 14 roku życia.

Rodzice odbierają dzieci ze szkoły podstawowej w Amsterdamie.

Zapisy do szkoły

Dziecko należy zameldować w wybranej szkole gdy ukończy 3 lata nie później jak na 10 tygodni przed ukończeniem jego 4 roku życia. Do zameldowania dziecka potrzebny jest jego numer BSN (burgerservicenummer - odpowiednik polskiego numeru PESEL). Procedura zgłaszania dzieci może być różna w zależności od gminy i szkoły. Niektóre szkoły nie mają wystarczająco dużo miejsc wolnych, dlatego można dziecko zapisywać do kilku szkół naraz, na "w razie czego".

W Holandii dzieci mogą iść do szkoły podstawowej w dniu ukończenia 4 lat a od 5 roku życia mają obowiązek iść do szkoły. Dzieci w wieku 3 lat i 10 miesięcy mogą się "przyzwyczajać" do szkoły chodząc do niej na pół dnia. Szkołę można najłatwiej znaleźć na stronie twojej gminy jak np. na tej stronie gminy Rotterdam lub na mapie szkół w Holandii.

W wypadku trudności z wyborem szkoły, szczególnie dla dzieci z fizycznymi, językowymi, społecznymi, behawioralnymi i/lub psychologicznymi trudnościami można sięgnąć po poradę szkolnego konsultanta (onderwijsconsulent).

Mapa szkół w Rotterdamie (link w tekście powyżej).

Jakie umiejętności powinno posiadać dziecko idące do szkoły podstawowej?

Dzieci muszą posiadać wystarczające zdolności poznawcze, motoryczne, społeczne i językowe. Ponadto ważne są umiejętności takie jak: pewność siebie, zdolność adaptacji, niezależność, motywacja do osiągnięć, orientacja na zadania oraz zdolność skupienia uwagi i koncentracji. Dojrzałość do szkoły jest więc czymś więcej niż wystarczający poziom inteligencji.

Motoryka dziecka: potrafi chodzić, skakać, grać w klasy, wspinać się, ślizgać i toczyć a także potrafi rysować, kolorować, ciąć, nakłuwać i nawlekać koraliki.
Zdolności językowe: dziecko posiada zasób 4000 słów słownictwa biernego i 2000 słownictwa czynnego, umie tworzyć proste zdania złożone (toen, en toen, dan, itd.) oraz pytające (wie, wat, waar, itd.), rozumieć wskazywanie, słuchać, wybierać, przewidywać i rozumieć pytania "wie-/wat-/waar". Jest w stanie mówić zrozumiale i być w stanie zrozumieć co się do niego mówi. Dziecko umie rozpoznawać symbole literowe, takie jak "P" oznaczające parkowanie.
Umiejętności poznawcze: dziecko słyszało o kwadracie, trójkącie, kole, podstawowych kolorach, czerwonym, niebieskim, zielonym choć nie musi jeszcze umieć ich nazywać. Posiada wyczucie pojęć powyżej, poniżej, przed, za, obok, pomiędzy, na itd. oraz rozumieć pojęcia takie jak większy, wyższy, dłuższy itd. Dziecko ma poczucie czasu; rano, po południu, wieczorem, w nocy, teraz, później, jutro i wczoraj, wiedzieć, jak nazywają się 1 i 2 i umieć troszeczkę liczyć (oczywiście powyżej podane przykłady w języku holenderskim: rood, blauw, groen, boven, onder, voor, achter, naast, tussen, op, groter, hoger, langer, ochtend, middag, avond, nacht, nu, straks, morgen, gisteren).
Samodzielność i umiejętność praktyczne: dziecko nie sika w pieluchy i może samodzielnie chodzić do toalety, jest w stanie samodzielnie się ubrać i rozebrać (może jeszcze poprosić o pomoc przy guzikach i zamkach błyskawicznych), być w stanie przez chwilę bawić się w samotności oraz skupić się na zadaniu przez krótki czas i siedzieć przez chwilę spokojnie, dokończyć zadanie, móc złożyć kartkę na pół, umieć budować z klocków i kleić z plasteliny.
Umiejętności społeczno-emocjonalne: dziecko umie poczekać na swoją kolej, brać pod uwagę innych, okazywać zainteresowanie i interakcję z innymi dziećmi, powinno czuć się komfortowo w grupie i grupowo pracować, czuć się bezpiecznie i pewnie, odważyć się prosić o pomoc, być asertywnym i być w stanie radzić sobie z krytyką.

system szkolnictwa w Niderlandach — System szkolnictwa w Niderlandach.

Przeczytaj także: