Europa 1850
W połowie XIX wieku nacjonalizm urósł w wielką i coraz groźniejszą siłę, zaostrzając rywalizację między państwami narodowymi i podważając stabilność wciąż wieloetnicznych państw jak Rosja i Cesarstwo Austro-Węgierskie. W tym czasie zjednoczyły się Niemcy i Włochy. Nacjonalizm doprowadził do bezprecedensowej i katastrofalnej I wojny światowej, której skutki Europa odczuwa do dziś.
Mapa narodów Europy z 1850 r.
- W połowie XIX wieku (1850) Europa (łącznie z Rosją) liczyła 247 mln mieszkańców (obecnie 750 mln).
- Według granic z tego okresu; Rosję zamieszkiwało 5 mln Polaków a w Austrię 4 mln Polaków.
- Holandia liczyła wówczas 3,1 mln mieszkańców (dzisiaj 18 mln)
Połowa XIX wieku
Przez Europę przelewała się fala powstań narodowych (Wiosna Ludów 1848) których efektem była rosnąca rola obywateli kosztem arystokratycznych elit. Największe wystąpienia ludu miały miejsce we Francji, państwach niemieckich, włoskich, monarchii habsburskiej. Narodził się nacjonalizm, świadomość narodowa i symbole tożsamości narodowej.
Po wojnach napoleońskich (1803–1815) i upadku Napoleona Europa wkroczyła w nowy XIX wiek którego cechą było powstawanie państw narodowych i nacjonalizm których rezultatem był XX wiek - wiek wojen narodów. XXI wiek zdaje się rozpoczynać pod znakiem globalnej wojny światopoglądów Wschodu i Zachodu.