Regionalne piwo, czyli światowy handel etykietami

Kto pamięta jeszcze kampanię reklamową „Czas na EB"? W 1990 r. grupa australijskich przemysłowców zarejestrowała w Holandii spółkę o nazwie Brewpole i stworzyli joint venture z browarami w Braniewie i Elblągu. Tak powstało Elbrewery z kangurem i strusiem w herbie. Od tego czasu dużo się zmieniło albo właściwie nic.

piwo w PRL i po nim

Historia piwa w Polsce post-peerelowskiej

Piwo nigdy nie było tak naprawdę polskim napojem. My zawsze woleliśmy okowitę, samogon i inne mocne trunki. W czasach PRL-u piwo miało też bardzo negatywny wizerunek. Pod budką z piwem stali tylko zapyziali pijacy i w okolicy śmierdziało moczem. Piwo traktowane było jako ewentualny "utrwalacz" po wódce. Wódka królowała przez wieki. Piwo pili Czesi.

Tak naprawdę piwo weszło na polski rynek dopiero w III Rzeczypospolitej po roku 1990 i to dzięki... Australijczykom. Zresztą gdyby to nie byli Australijczycy byliby inni. Polska była piwnym ugorem do zaorania. 

Dzisiaj Polska jest jednym z największych producentów i konsumentów piwa w świecie, po narodach które tradycyjnie piły piwo od średniowiecza: Czesi, Niemcy i Austriacy.

polskie początki browarnictwa
Elbrewery z australijskim kangurem i strusiem w herbie.

Czas na EB!

Piwo EB Special Pils pojawiło się na polskim rynku w 1993 r. i dzięki niespotykanej jak na tamte czasy masowej kampanii reklamowej w szybkim czasie cała Polska oblepiona była parasolami i reklamami EB. Tarasy z firmowymi stolikami i parasolami EB wyrastały jak grzyby po deszczu. Produkowano aż 3 mln hektolitrów rocznie a docelowo browar miał warzyć 4 mln hektolitrów. Logo EB było w kraju wszechobecne. Któż by pomyślał, że parę lat później marka EB przestanie istnieć. Elbrewery z australijskim kangurem i strusiem w herbie zalało Polskę piwem. Na etykietce widniała data 1872 - czas gdy Australię dopiero kolonizowano ale w tym roku powstał pruski browar "Elbinger Bier". 

Tak było 27 lat temu. Dzisiaj polskie piwo warzą największe browary na świecie. Cena piwa w Polsce znacznie spadła i Polska jest piątym konsumentem piwa w świecie i jego trzecim producentem w Europie. Obecnie produkuje się ok. 38 ml hektolitrów piwa rocznie.

polskie piwo

Współczesny handel etykietami

Tradycyjne stare marki piwa przejęły międzynarodowe koncerny. Zauważmy, że wszystkie obecnie dominujące na rynku marki piwa - a raczej marki etykietek - pochodzą jeszcze z komunistycznej epoki: Żywiec, Tyskie, Okocim, Lech, Warka, Tatra, Dojlidy i Żubr. Ilość tzw. gatunków a raczej etykietek i opakowań rośnie w szybkim tempie. Konsument lubi podniety, więc produkuje się tysiące odmian według najnowszej mody i trendu. Raz jest nim radler, innym razem IPA. 

Rozbiór polskiego piwa w latach '90:

  • Brewpole, dzięki sukcesom Elbrewery, przejmowało kolejne browary: Heveliusa, Leżajsk i Warkę. Konkurencja z zazdrością patrzyła na te skarby. Łakomym okiem przyglądał się i Żywiec, za którym stał już potężny Heineken.
  • Pod koniec 1998 r. doszło do fuzji dwóch rynkowych gigantów. Mimo że teoretycznie była to fuzja, w praktyce browar z Żywca przejął spółki należące do Brewpole i powstała Grupa Żywiec czyli kompania Heinekena. Co trzecia butelka piwa sprzedawanego w Polsce produkowana jest przez grupę Żywiec.
  • Drugim na liście dużym browarem na polskim rynku jest Kompania Piwowarska (własność południowoafrykańskiego SAB) z piwem Lech i Tyskie.
  • Duński Carlsberg warzy u nas piwo Okocim i Piast.
  • Duński Royal Unibrew warzą lubelską Perłę i Łomżę.
  • Austriacki Brau Union warzy rzeszowski Van Pur , Browary Bydgoskie Kujawiak i Browary Warszawskie.
  • Niemieckie browary: Binding (Dojlidy), Holsten (Brok) i Bitburger (Sierpc i Bosman).

(Możliwe, że etykietki się będą przetasowywać, bo to jest kapryśny handel udziału na rynku)

globalizacja piwa

Fuzja gigantów

Na jesieni 2015 r. dochodzi do największej fuzji dwóch piwnych gigantów: belgijski AB InBev kupuje za ok. 100 mld dolarów południowoafrykański SABMiller. Łącznie obie firmy mają niemal 28% światowej produkcji piwa (Heineken 8,8%, Carlsberg 6,2%)

piwo na świecie

Najwięksi producenci piwa w świecie (2013, w mln hektolitrów)

  1. Anheuser-Busch InBev (400) produkuje m.in. marki: Budweiser, Beck's, Stella Artois, Dommelsch, Hertog Jan, Oranjeboom, Hoegaarden, Skol, Jupiler, Corona.
  2. SABMiller (187) produkuje m.in. marki: Pilsner Urquell, Peroni, Miller, Grolsch, Tyskie, Żubr, Lech, Radegast, Redd's, Gambrinus, Bavaria, Foster's.
  3. Heineken (178) produkuje m.in. marki: Heineken, Amstel, Żywiec, Kujawiak, Tatra, Warka, Desperados, Leżajsk, Brackie, Specjal, Królewskie, Cruzcanpo, Krusovice,, Maes.
  4. Carlsberg (120) produkuje m.in. marki: Carlsberg, Tuborg, Baltika, Harnaś, Karmi, Kasztelan, Bosman, Okocim, Piast, Książ, Volt.
  5. Asahi - przejął w 2014 r. od SABMillera marki Grolsch i Peroni, a w grudniu 2016 r. kolejne znane marki: Pilsner Urquell, Ursus, Topvar, Dreher i Polską Kompanię Piwowarską z Tyskim i Lechem. 
  6. CR Snow (100) - browary chińskie.

Smak piwa powyższych potentatów coraz bardziej się spłyca i globalizuje. Zasadnicze różnice poznać tylko po etykietach a nie w kuflu. O tym może się każdy przekonać wlewając do szklanek kilka marek piwa i próbować je w ciemno.