Dzień Króla - Koningsdag

Dzień Króla 27 kwietnia zastąpił stuletnią tradycję dnia królowej z 30 kwietnia (Koninginnedag) odkąd syn królowej Beatrycze - Wilhelm Aleksander przejął tron po matce w 2014 roku. Dzień Króla jest wyjątkowym świętem narodowym. W tym dniu król odwiedza wybrane miasto i odbywa się unikalny wolny targ (giełda).

Krótka historia święta pomarańczowych

Od Dnia Księżniczki do Dnia Króla
Początkowo w Holandii Dzień Księżniczki był obchodzony 31 sierpnia w dniu urodzin Wilhelminy (1880-1962), która była wówczas jeszcze księżniczką. Impreza składała się z gier dla dzieci i zdobionych ulic. Kiedy Wilhelmina została królową po śmierci ojca (1890), powstał Dzień Królowej, od 2013, gdy Wilhelm-Alexander przejął tron mówimy o Dniu Króla (Koningsdag).

król Holandii
Król Holandii urodził się 27 kwietnia 1967 r. i skończył w 2020 r. 53 lata.

Koningsdag

Juliana (1909-2004), córka Wilhelminy, obchodziła Dzień Królowej 30 kwietnia paradą przed jej pałacem w Soestdijk. Beatrix (ur. 1938) obchodziła również dzień 30 kwietnia (jej własne urodziny przypadają na styczeń), ale w przeciwieństwie do matki, zamiast parady z całą rodziną odwiedzała różne gminy. Król Willem Alexander (ur. 1967) kontynuuje tę tradycję. Jego urodziny przypadają na 27 kwietnia i jest to oficjalny Dzień Króla od 2014 roku.

Orański czyli pomarańczowy Holenderska rodzina królewska nosi nazwę: Dynastia Orańska-Nassau. Kolor pomarańczowy ( od miasta Orange) jest więc narodowym kolorem Holandii. Podczas Dnia Króla przyjęte jest ubieranie się na pomarańczowo, często z pomarańczowymi perukami lub makijażem.

Wolny rynek - vrijmarkt

Podczas Dnia Króla dozwolone jest sprzedawanie rzeczy na ulicy bez zezwolenia. W parkach i na ulicach znajdziesz wolne rynki, na których wiele osób oferuje swoje stare rzeczy, muzykuje lub zapewnia inną rozrywkę za opłatą. W Utrechcie wolny rynek zaczyna się już poprzedniego wieczoru.

W Dniu Króla wielu szanowanych obywateli otrzymuje odznaczenie królewskie (potocznie nazywane lintje = wstążka). Jest to symbolicznym uznaniem osobistych, szczególnych zasług dla społeczeństwa.

Dzień Króla w Holandii
Król Wilhelm Aleksander z małżonką, królową Maksymą pozdrawia naród.

Dzień Króla

W ten świąteczny dzień Amsterdam zabarwia się pomarańczowo i zmienia się w jeden wielki dom wariatów w którym wszystko jest dozwolone i możliwe. W całym mieście odbywają festyny i występy. Także w innych miastach kraju odbywają się koncerty i różne imprezy plenerowe. Tak jak południe Niderlandów hucznie obchodzi karnawał tak Amsterdam obchodzi Koningsdag. Dzień w którym poważny "burger" (mieszczanin) może się wyszaleć ale także... zarobić.

Dzień Króla w Holandii
Dzień Króla w Amsterdamie.

Jest to dzień wolnego handlu i nawet za parkowanie nie trzeba płacić (choć dotarcie samochodem to centrum jest prawie niemożliwe). W tym jednym dniu w roku każdy może na ulicy sprzedawać wszystko, bez zezwolenia i bez płacenia podatku.

Wolny uliczny handel rozpoczyna się już od 6-tej rano i jest dla wielu okazja do dobrego zarobku. Całe miasto zamienia się w jeden wielki pchli targ. Inwencja w wymyślaniu sposobów na zarobienie pieniędzy jest godna podziwu. Kto chce przeżyć festyn naprawdę unikalny w Europie koniecznie musi być w Amsterdamie 27 kwietnia!

Armin van Buren daje koncert w Dzień Króla w Bredzie, 2018.

Dzień Króla (Koningsdag) 27 kwietnia wypadał w 2019 roku w sobotę. Król odwiedzi miasto Amersfoort. Po latach covidu, w roku 2023 król odwiedził Rotterdam. W latach gdy Koninginnedag wypada w niedzielę przesuwany jest na poprzedzającą go sobotę (26 kwietnia). 

Dzień Króla w Amsterdamie 2018.

Gdy Holandia miała Królową

Królowa Beatrix jest przez zdecydowana większość społeczeństwa lubiana i szanowana. Oficjalnie nazywa się ona: Beatrix Wilhelmina Armgard, królowa Niderlandów, księżna Oranje-Nassau, urodzona w Soestdijk, 31 tycznia 1938 r. Następcą tronu został jej najstarszy syn; Willem Alexander który ożenił się w 2002 roku z Argentynką - Maximą.

W roku 2011, gdy panowała jeszcze królowa Beatrycze (Beatrix), w ten dzień zaszczyciła Weert, rok wcześniej Middelburg. Ale najbardziej pamiętnym dniem królowej był rok 2009 gdy sędziwa królowa odwiedziła Apeldoorn po czym miała odebrać defiladę na stopniach swego pałacu Soestdijk. Defilada na której poddani w ubiorach ludowych mieli pozdrawiać monarchę. Spekulowano, czy być może w tym dniu Beatrix zrzeknie się tronu na rzecz syna Willema. Dzień ten potoczył się jednak zupełnie inaczej ku zaskoczeniu całego narodu.

Ciekawostka: na początku 2008 roku Holandię dotknęła „plaga” azylantów z Chin. W Chinach rozeszła się plotka, że królowa holenderska zrzeknie się tronu właśnie w Dniu Królowej 2009 i jednocześnie ogłosi amnestię dla wszystkich nielegalnych obcokrajowców. Tysiące Chińczyków zgłaszało się w holenderskich centrach dla uciekinierów. Abdykacji nie było. Kto wie, może Chińczycy mieli racje tylko królowej już nie wypadało robić czegoś o czym z góry wiedzieli nawet Chińczycy a nie własny naród? Spekulacje na temat momentu przejęcia tronu nadal trwają. Książę Willem Alexander wyraźnie ma ochotę na tą posadę po mamie, ale mama jakby nie ufała wystarczającym kwalifikacjom syna.

Zamach na rodzinę królewską w Apeldoorn, 2009 r.

Koninginnedag roku 2009 zakończył się szokująco i tragicznie, co wówczas opisaliśmy na Wiatraku w kilka minut po tym wydarzeniu. Większość uczestników festynu w Amsterdamie bawiła się hucznie nieświadoma, że w tym momencie szaleniec rozjeżdżał ludzi na oczach konduktu królowej. Rok 2012 jest kolejnym tragicznym dniem dla holenderskiej królowej ponieważ jej syn Frieso uległ wypadkowi w alpejskiej lawinie i zmarł po niemal roku w przebywania śpiączce w londyńskiej klinice.