Kim są Polacy w Holandii? Klasyfikacja polskiej mniejszości w Niderlandach

1. Sezonowy i tymczasowy - głównie najemni robotnicy agencji pracy tymczasowej. Choć są tymczasowi to wielu żyje i pracuje w Holandii długo. Z tej dużej grupy część będzie w przyszłości przechodzić do innych grup (2-6). Ilość Tymczasowych jest mocno zmienna w zależności od zapotrzebowania na rynku pracy, szacuję średnio na ok. 150.000 osób. Zarobki roczne (od wieku 21 lat) ok. 21.000 euro brutto. Zaczęli przybywać masowo od momentu wejścia Polski do strefy Schengen (2004) i otwierania filii holenderskich agencji w Polsce. W tej grupie mieszczą się także pracownicy sezonowi, zatrudniani na własną rękę, głównie przez holenderskich rolników. Wielu Sezonowych "zaczepia" się na dłużej a nawet zostaje na zawsze przechodząc także do grup 2-6. Ich liczba jest także mocno zmienna, szacuje na ok. 10-50.000 osób. Zarobki na godzinę 10-15 euro. Pracownicy sezonowi przyjeżdżają do Holandii już od lat siedemdziesiątych, chociaż masowy napływ zaczął się także po roku 2004.

2. Druga generacja - to jeszcze bardzo młoda grupa choć szybko rosnąca grupa Polaków urodzonych już w Holandii lub zamieszkałych w dzieciństwie. Znajomość języka holenderskiego bardzo dobra jednak z reguły brak tożsamości narodowej i wychowanie między polską i holenderską kulturą czyni z nich niezbyt obiecującą grupę na przyszłość. Ich polski balast kulturowy będzie im przeszkadzał w rozwoju i karierze porównywalnej z ich holenderskimi kolegami z klasy. W roku 2020 szacuję tą grupę na 50 tys., ale w roku 2026 będzie ich już drugie tyle.

3. Polska narzeczona czyli Poolse vrouw - duża grupa polskich kobiet o różnym poziomie polskiego wykształcenia, z różnych środowisk i z różną przeszłością, których wspólną cechą jest związek z Holendrem (lub już nie), na ogół z małą szansą na realizacje swoich marzeń i zawodowych ambicji. Kobiety które znalazły zadowolenie (lub nie) w roli gospodyń domowych i matek lub z pół-etatami na niższym poziomie zawodowym (od sprzątaczek po pracowników administracji). Szacuje ich ilość na ok. 40.000 osób. Staż w Holandii od dzisiaj do 40 lat (dłużej niż 40 lat są zbyt zintegrowane, "sholendrzone", aby je zaliczać do "Polaków w Holandii"). Znajomość języka holenderskiego dobra lub b. dobra. Zarobki roczne (jeśli na pełnym etacie) ok. 21.000-27.000 euro brutto.

4. Budowlaniec lub inaczej zetzepejer - (od skrótu ZZP: Jednoosobowy Podmiot Gospodarczy) - czyli "Poolse klusser" ludzie z zawodowym wykształceniem pracujący głównie w budownictwie, remontach itp., nierzadko po 60 godz. tygodniowo, próbujących ze zmiennym szczęściem założyć tu nowy dom i rodzinę. Znajomość języka holenderskiego zła lub średnia. Szacuje ich ilość na ok. 10.000 osób. Zaczęli przybywać po roku 2000. Zarobki roczne (te na biało i na czarno) ok. 30.000-50.000 euro brutto.

5. Ambitna - w zasadzie mogłaby zaliczać się do grupy ósmej jednak są to tylko kobiety, do tego asertywne, z dobrym wykształceniem i ambicjami, w związku z Holendrem (lub już nie), które własnymi zdolnościami lub umiejętnie wykorzystując znajomości męża osiągają wysokie stanowiska lub wolontariacko spełniają swoje ambicje kariery zawodowej. To są panie z "holenderskim stażem" od 5 do 40 lat i dużą rozpiętością zarobków - od pracy wolontariackiej po specjalistę medycyny z wysokimi dochodami. Znajomość języka holenderskiego bardzo dobra. Szacuje ich ilość na ok. 3500 osób. Jest to w zasadzie damska elita trzeciej grupy.

6. Koordynator lub intercedent - grupa podobna do pierwszej, jedynie zatrudniana tutaj ze względu na ich polski język jako pośrednicy holenderskich agencji. Młodzi z wyższym wykształceniem zdobytym w Polsce, z b. dobrą znajomością dwóch obcych języków, na niewdzięcznych stanowiskach "poganiaczy" w holenderskich firmach zatrudniających dużo Polaków jak np. agencje pracy (koordynatorzy) i firmy transportowe (logistyka). Zarobki roczne ok. 30.000-35.000 euro brutto. Szacuje ich ilość na ok. 2000 osób. Ukazali się od roku 2002 w Holandii.

7. Postsolidarnościowy - barwna zbieranina postsolidarnościowych uchodźców z lat osiemdziesiątych, wychowanych w PRL-u, dzisiejszych 60-latków z 30-40-letnim stażem w Holandii, o różnym poziomie wykształcenia, którzy poza wyjątkami nie zrobili kariery ani w Polsce Ludowej ani w Holandii. Znajomość języka holenderskiego średnia do b. dobrej. Szacuje ich ilość na ok. 1000 osób. Zarobki roczne ok. 25.000-35.000 euro brutto.

8. Profesjonaliści - młodzi, fachowcy z wyższym wykształceniem zdobytym w Polsce lub w Holandii, z b. dobra znajomością dwóch obcych języków. Pracują w wolnych zawodach lub np. dużych firmach ICT i międzynarodowych korporacjach i zajmują należne ich poziomowi stanowiska. Szacuje ich ilość na ok. 500 osób. Zarobki roczne ok. 35.000-50.000 euro brutto. Zaczęli przybywać do Holandii generalnie po roku 1998, wówczas jeszcze czasami na "niemieckich paszportach".

Jest jeszcze jedna grupa a nawet więcej podgrup; np. ci co osiedlili się tu na własną rękę, znaleźli pracę na własną rękę i żyją w wątpliwościach czy mają zostać czy wrócić. Ale ta grupę zaliczyliśmy do grupy czwartej. 

Zdecydowana większość Polaków mieszkających w Holandii jest zatrudnionych w budownictwie, przemyśle spożywczym, dystrybucji oraz w produkcji ogrodniczej i rolnej. Pracownicy ci są kierowani do pracy poprzez biura pośrednictwa pracy. W siedmiu parafiach i w kilkudziesięciu kościołach na terenie Holandii odbywają się każdej niedzieli polskie msze.

W roku 2020 zapotrzebowanie holenderskiej gospodarki na polskich pracowników jest nadal duże. Rząd holenderski prowadzi różne działania które miałyby zachęcić do pracy w Holandii, jak np. zrównywanie praw pracowniczych pracowników tymczasowych z holenderskimi i podwyższanie płac minimalnych. Dla przykładu; pracownik w wieku 21 lat zarabiał w 2011 r. minimalnie €1040 brutto a w roku 2020 już €1653.

__________ 

* Wszystkie dane na podstawie własnych szacunków Wiatrak.nl - innych statystyk lub szacunków na ten temat nie znaleźliśmy.

[update z 2010 r.]