Droga św. Jakuba do Santiago de Compostela - II

Od 840 roku do dnia dzisiejszego idą pielgrzymi do Santiago de Compostela. Przez te 1200 lat napisano niezliczoną ilość książek o Drodze. Opis podróży francuskiego duchownego z roku 1139 uważany jest za pierwszy przewodnik turystyczny w świecie. Camino to jest podróż na Zachód - bo Santiago leży na zachodnich krańcach Europy. W schroniskach (dla statystyk ) pytają pielgrzymów o narodowość, czasem o wiek - nigdy o wyznanie.

Rowerem, konno lub pieszo do Santago
Do Santiago de Compostela można iść, jechać konno lub na rowerze. Piesi mają pierwszeństwo w schroniskach.

Camino czyli Droga

Polski Klub Camino de Santiago pisze: "Z Camino wraca się lepszym. Po dojściu do Santiago de Compostela umiera stary człowiek i rodzi się nowy". Byłem na kamino trzy razy i to potwierdzam. Ta droga odbyta w pojedynkę mnie zmieniła. Camino jest wartością dla wszystkich: wierzących i niewierzących, dla poszukujących i wątpiących. Camino, to europejskie dziedzictwo kultury, przyjmuje wszystkich. Pielgrzymi traktowani są z szacunkiem. Każdy ich po drodze pozdrawia Buen Camino! Społeczność pielgrzymów łączy solidarność i sympatia, niezależnie od wyznania czy narodowości. Połowa pielgrzymów pochodzi z Hiszpanii a reszta to bardzo wielonarodowe towarzystwo Włochów, Francuzów, Amerykanów, Niemców, narodów Południowej Ameryki i Azji. Od roku 2010 coraz więcej na Drodze Polaków.

różnorodny krajobraz drogi do Santiago
Droga do Santiago jest szalenie urozmaicona krajobrazowo i klimatycznie.

Esencją Camino są ludzie na tej Drodze

W odróżnieniu od katolickich pielgrzymek do Częstochowy, Droga św. Jakuba jest wędrówką indywidualną, ponadnarodową i obecnie także ponad wyznaniową. Przemierza ją młodzież i 80-latki. To jest Droga do poznania samego siebie, poznania własnego ciała (fizycznego wyczerpania nie wolno lekceważyć), droga medytacji, doznania ciszy i spokoju. Ale to jest przede wszystkim ogromna przygoda! Droga na której za każdym zakrętem kryje się nieznane. 

Camino jest też tanim i zdrowym sposób spędzenia urlopu przemierzając piękny kraj, zwiedzając piękne średniowieczne miasta i monumentalne katedry. Do dyspozycji pielgrzymów są tanie miejsca noclegowe w schroniskach (albergue lub refugio) prowadzonych przez lokalne społeczności: parafie, stowarzyszenia, schroniska młodzieżowe lub osoby prywatne w gospodarstwach agroturystycznych. Stołowanie się w barach nie jest droższe niż w Polsce. Zazwyczaj schronisko gminne (albergue municipal) kosztuje 7-8 euro a obiad 'menu peregrino' 10-12 euro.

droga do schroniska camino
Na Drodze nie sposób się zgubić; żółte strzałki lub muszle Jakuba zobaczysz wszędzie. Także schroniska (A = albergue) są dobrze oznakowane lub stoją po prostu przy drodze.

Cechy pielgrzyma

Charakterystycznymi atrybutami pielgrzyma są: wygodne buty, laska, kapelusz, peleryna i plecak z przyczepioną do niego muszlą Jakuba. Schroniska nie są hotelami i powinnością pielgrzyma nie jest wymaganie lecz wdzięczność.

Każdy pielgrzym zaopatruje na początku swej Drogi się w credencial będący jego pielgrzymim paszportem, na podstawie którego może korzystać ze schronisk i po dotarciu do celu otrzymać certyfikat potwierdzający przebycie drogi: compostela. Credencial możesz otrzymać w większości schronisk i stemplować je w kolejnych etapach Drogi. 

Credencial - karta pielgrzyma do stemplowania
Credencial - karta pielgrzyma do stemplowania.

Dyplom dotarcia do Composteli

Otrzymanie certyfikatu composteli możliwe jest po przejściu przynajmniej 100 km pieszo lub 200 km na rowerze od Santiago. Pielgrzymi, którzy otrzymali compostelę wyczytywani są w trakcie specjalnej Mszy dla pielgrzymów w katedrze o godzinie 12:00. Do niedawna kto szedł Camino w celach religijnych otrzymywał Compostelę po łacinie, inni po hiszpańsku, ale od kwietnia 2014 wszyscy otrzymują po łacinie.

Compostela i katedra w Santiago
Imienny Certyfikat 'Compostela' otrzymujesz w biurze pielgrzyma koło katedry w Santiago.

W dawnych czasach pielgrzym szedł z długim kijem z doczepioną kalebasą na wodę - to był jednocześnie jego credenciałem. Po dotarciu do Santiago pielgrzymi zbierali na plaży muszle Jakuba i te zabierali w drodze powrotnej do domu - jako pamiątkę odbycia pielgrzymki - to była ich compostela.

Laska, kalebasa, muszla św. Jakuba i credencial.
Laska, kalebasa, muszla św. Jakuba i credencial.

Co znaczy Compostela?

Etymologia nazwy "Compostela" pochodzi możliwie od łacińskiego "Campus Stellae" (gwiezdne pole), lub bardziej prawdopodobna etymologia wiąże słowo z łacińskim "compositum", w ludowej łacinie "Composita Tella", co oznacza "cmentarzysko" jako eufemizm. Czyli można przypuszczać, że nazwa Santiago de Compostela znaczy po prostu Grób św. Jakuba (Sant Iago).

Buen Camino!

Buen Camino czyli "dobrej drogi" - tak pozdrawiają się pielgrzymi na trasie.

Droga do Santiago, mapa
Camino można zaczynać (lub kończyć) w każdym dowolnym punkcie, w zależności od czasu jakim się dysponuje. Należy liczyć na dystans ok. 25 km dziennie. Cała Trasa francuska liczy niemal 800 km.

Do Santiago jest wiele dróg ale najpopularniejsza od wieków jest tzw. Droga Francuska (Camino Francés). Jej nieoficjalny początek znajduje się we francuskim miasteczku Saint-Jean-Pied-de-Port (coś jak piesze wrota do św. Jakuba) znajdującego się u podnóża francuskich Pirenejów. Droga Francuska jest najłatwiejsza ponieważ posiada bardzo gęstą sieć schronisk. Dalej droga wiedzie przez Pireneje do Pamplony, Burgos, Leon, Ponferrady aż do celu w Santiago. Cała Droga liczy 774 km. Dla bardziej wytrwałych Droga św. Jakuba kończy się 80 km dalej za Santiago, na skalistym przylądku Cabo de Finisterre (koniec ziemi) nad Atlantykiem, najbardziej zachodnim punkcie Hiszpanii - gdzie zwyczaj nakazuje spalić swoje pątnickie ubranie.

Przylądek Cabo de Finisterre
Przylądek - Cabo de Finisterre - nazwę "końca świata" zawdzięcza starożytnym Rzymianom. To był rzeczywisty koniec Zachodniego świata.

Może ciekawsza choć trudniejsza i nieco dłuższa (835 km) jest Droga Północna (Camino del Norte) nadmorska, wzdłuż Biskajów; kraj bardziej górzysty, zielony, gdzie zielone góry stykają się z morzem. Klimat jest zdecydowanie inny niż na drodze francuskiej, bardziej deszczowy. Trasa rozpoczyna się we francuskim Irún i wiedzie przez San Sebastian, Gernikę, Bilbao, Oviedo, aż łączy się pod koniec z Droga Francuską.

Gdy stopy cię niosą...

Większość rozpoczynających tą wędrówkę po Camino szybko konfrontuje się z możliwościami fizycznymi własnego ciała, szczególnie własnych nóg i stóp. Największym błędem popełnianym przez wędrowców jest wyruszanie w trasę w nowych butach górskich. Jakby dobre i drogie one nie były, nieuniknione są starte do krwi stopy pełne bąbli. Uwierające buty, nierozchodzone buty, niejednemu już plany pokrzyżowały. Nie ważne czy idziesz w drogich hi-tec butach renomowanych marek czy w sandałach - ważne abyś się w tych butach dobrze czuł i przechodził w nich już setki kilometrów zanim wejdziesz na Camino. Widziałem ludzi którzy po trzech dniach wędrówki musieli wrócić do domu z dosłownie zmasakrowanymi stopami.

Relacja z Camino w skrócie.

Droga w Polsce

Z początkiem XXI wieku Droga św. Jakuba zaczęła być odkrywana i w Polsce. Kiedyś takie wyprawy były dla Polaków po prostu finansowo nie możliwe do wykonania. Dzisiaj nie jest już drożej niż dwa tygodnie allin w Egipcie. Co prawda w średniowieczu szlakami handlowymi z Lwowa, Przemyśla, Krakowa, Królewca i Gdańska szli pątnicy do Santiago ale to już bardzo zamierzchła i zapomniana historia. Tych średniowiecznych tradycji my nie odziedziczyliśmy. Dzisiaj już głównie entuzjaści turystyki i wędrówek niż tradycji lub wiary odświeżają i popularyzują Camino na nowo. Praktycznie nie jest dzisiaj możliwe przejść równo 3 tys. km z np. Olsztyna do Santiago, bo i bardzo wytrawnemu piechurowi zajęło by to co najmniej dwa miesiące, nie licząc kosztów. Ale można niedrogo polecieć samolotem do Madrytu lub Barcelony lub samego Santiago i zafundować sobie przygodę życia!

Przydatne linki:
Stowarzyszenie "Przyjaciele Dróg św. Jakuba w Polsce"
My pielgrzymi
Camino de Santiago - Droga zwykłych ludzi
Camino Ways i ich liczne reportaże na YouTube
Najlepsze i najtańsze połączenie lotnicze z Polski: Wizz Air i Ryanair. Następnie dojazd do wybranego startu wędrówki autobusem ALSA lub pociągiem. Rozkład jazdy hiszpańskich linii autobusowych ALSA (bardzo dobre, komfortowe i niedrogie połączenia po całej Hiszpanii - idealny środek komunikacji)
Trasa na mapie Google: Camino de Santiago - The Way of St. James

Zainteresowanym polecam obejrzeć dobry film "The Way" (pl: Droga Życia) z Martin Sheen na Drodze:

Statystyki Camino

Popularność Camino rośnie z roku na rok (z wyjątkiem okresu pandemii Covid). Popularyzują go media, książki, reportaże, filmy jak "The Way" i tak jak np. w Korei, Camino niezwykle spopularyzował serial telewizyjny. Od 2010 roku, szczególnie ostatnie 100 km drogi z Sarrii do Santiago jest już dosłownie wyścigiem pielgrzymów - kto wcześniej dotrze do kolejnego etapu ze schroniskiem. 

Liczba pielgrzymów:

Prawdziwa popularność Camino rozpoczęła się gwałtownie w roku 1993 kiedy do Santiago przybyło ponad 99 tys. pielgrzymów, to jest 10-krotnie więcej niż rok wcześniej.

1999 155 tys.
2004 180 tys.
2010 272 tys
2011 180 tys.
2012 192 tys.
2013 216 tys.
2014 238 tys.
2015 262 tys.
2016 278 tys.
2017 301 tys.
2018 328 tys.
2019 348 tys. 
2020 54 tys. (Korona)

W roku 2017 Camino przeszła rekordowa liczba ponad 5 tys. Polaków. W latach 2004-2020 dokładnie 39.251 Polaków otrzymało "compostelki".

Najpopularniejsze miejscowości rozpoczęcia Camino:

Sarria - 25%
Saint-Jean-Pied-de-Port  12,5%
León  5%
O Cebreiro  5%

Wiek pielgrzymów:

do 30 lat: 28,5%
30 - 60 lat: 56%
ponad 60 lat: 16%

Udział w pielgrzymce:

Kobiety: 48%
Mężczyźni: 52%
Pieszo: 94%
Na rowerze: 6%

Najpopularniejsze trasy:

Camino Frances: 71%
Camino Portugues: 14%
Camino del Norte: 6%
Via de la Plata: 4%

Narodowość pielgrzymów:

Hiszpanie 42%
Włosi 8,3%
Niemcy 8%
Amerykanie 6%
Portugalczycy 5%
Francuzi 3%

Brytyjczycy 2,7%
Koreańczycy 2,4%
Irlandczycy 2%
Brazylijczycy 2%
Australijczycy 1,5%
Kanadyjczycy 1,5%
Polacy 1,4%
Holendrzy 1,2%

 

<<< 1 - 2 - 3 - 4 >>>