Holenderskie koleje - NS
W tak mocno zaludnionym i zurbanizowanym kraju jak Holandia, kolei można bardziej porównać do transportu publicznego wielkiego miasta niż do kolei w przykładowo Polsce czy Hiszpanii. Sieć kolejowa jest bardzo gęsta, frekwencja połączeń i przesiadek jest wysoka. Jedno jest pewne kolei NS jest bardzo droga.
Drogie pociągi ale parkingi jeszcze droższe
Holenderska kolej (Nederlandse Spoorwegen - NS) funkcjonuje nieźle i z reguły punktualnie, pociągi kursują po całym kraju co 15-30 minut, sieć połączeń kolejowych jest gęsta i komfortowa. Dla pojedynczego podróżnika poruszanie się po Holandii komunikacją publiczną jest szybsze niż samochodem zwarzywszy na gigantyczne korki na autostradach. Może być także tańsze bo parkowanie w dużych miastach jest droższe niż bilet na pociąg.
- Pisząc "dobrze i punktualnie" nie miałem na myśli tych wyjątkowych dni zimowych kiedy śnieg i trochę mrozu potrafi wpędzić holenderskie koleje w kompletny chaos. Ale śnieg nie zdarza się tu często.

Bilet NS
Bilet kolejowy większość podróżujących opłaca tzw. OV-chipkaart. Dla używający kolei tylko sporadycznie, może kupić bilet online, wraz z rozkładem jazdy, lub za pomocą aplikacji NS-app. Bilet można kupić także w automacie na stacji opłacając kartą.

Przykład ceny (2025) biletu kolejowego z lotniska Schiphol do:
- Amsterdamu € 5,20
- Hagi € 10,40
- Rotterdamu € 15,40
- Eindhoven € 24,80
Do pociągu można zabierać rower kupując bilet na rower "Dagkaart fiets" za € 7,50 na cały dzień, niezależnie od ilości i długości przejazdów ale nie w godzinach szczytu (6.30-9.00 i 16.00-18.30). Rower-składak można wozić gratis we wszystkich godzinach. Dzieci do 3 lat podróżują za darmo a od 4 do 11 lat na bilet tzw. "Railrunner" za €2,50.

Bardzo przydatny jest rozkład jazdy online: reisplanner NS lub kompletny rozkład jazdy wszystkich środków komunikacji 9292.nl opisujący twoją trasę podróży od drzwi do drzwi.
Nie zapomnij zamachać i odmachać kartą!
Posiadacz OV-chipkaart musi "podstemplować" czyli zeskanować kartę wchodząc na stację kolejową lub peron. "Stemplowanie" polega na przesunięciu karty z chipem przed czytnikiem kart. Podobnie wychodząc z pociągu należy się "odmeldować" w ten sam sposób. Gdy zapomnisz się odmeldować "licznik" bije dalej i tracisz pieniądze nabite na karcie. Niezeskanowana karta jest równa jeździe na gapę.

Ranking kolei w Europie
Jak wynika z badania opublikowanego na koniec 2024 roku przez organizację pozarządową Transport & Environment (T&E), koleje holenderskie NS należą do najgorszych i najdroższych w Europie spośród 27 kolei objętych badaniem. Badacze uszeregowali linie kolejowe na podstawie ośmiu kryteriów, gdzie cena biletów gra największą rolę, dalej niezawodność pociągów oraz wrażenia i ocena pasażerów. Według tego rankingu holenderskie NS plasują się na samym dole, tuż nad Grecją. Tylko jedna z badanych kolei, szwajcarska SBB, spełnia wymóg 80-procentowej punktualności. Najlepiej oceniane są włoskie Trenitalia, szwajcarski SBB i czeska firma RegioJet. Najdroższy ze wszystkich jest Eurostar (przewoźnik kolejowy obsługujący połączenia dużych prędkości pomiędzy Wielką Brytanią, Francją, Belgią i Holandią).

Tanie wycieczki koleją po całym kraju
Koleje NS oferują wiele atrakcyjnych wycieczek kolejowych po całym kraju w zniżkowych cenach, do dowolnej miejscowości, z dodatkowymi atrakcjami w cenie 30-40 euro. Więcej o tym w oddzielnym artykule: "Wycieczki po Holandii pociągiem"

Ciekawostka:
- Najdłuższa podróż środkami komunikacji publicznej (OV) w Holandii zajmuje 9 godziny (w najszybszym wariancie) i rozpoczyna się w Oosterend na wyspie Terschelling a kończy w Koewacht w Zeeuws Vlaanderen. Podróż zajmuje 9 godzin.
- Od najbardziej na północ wysuniętego portu Eemshaven najbardziej na południu punktu trzech granic (NL/B/D) w Vaals podróż OV zajmuje 6,5 godziny (ok. 400 km).
[Aktualizacja od 2012 r.]